Tham dự Hội nghị Thủ tướng đối thoại với nông dân tại điểm cầu chính có bà Bùi Thị Minh Hoài, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng, Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn; Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Nguyễn Đình Khang; đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương; cùng gần 150 nông dân, hợp tác xã tiêu biểu.

Tại điểm cầu các tỉnh, thành phố có các đồng chí Thường trực Tỉnh ủy/Thành ủy; Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố; cùng đại diện các sở, ngành, Hội Nông dân, các bà con nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp tại các địa phương.

Phát biểu đề dẫn Hội nghị, ông Lương Quốc Đoàn, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam cho biết: Thực hiện kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị Thủ tướng đối thoại với nông dân năm 2024, trong bối cảnh thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn bộ máy, hợp nhất các bộ, ngành, sáp nhập đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhưng các bộ, ngành, địa phương đã tích cực, chủ động triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp, ban hành nhiều cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo nguồn lực thúc đẩy, hỗ trợ nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Một số kết quả nổi bật: (1) Các Bộ, ngành đã ban hành chính sách về chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, thu hút đầu tư nông nghiệp; phát triển kinh tế tập thể, thị trường và thương mại điện tử; ưu đãi công nghiệp chế biến; triển khai tín dụng, bảo hiểm, du lịch nông thôn gắn tăng trưởng xanh; đồng thời hỗ trợ pháp lý cho nông dân và doanh nghiệp nhỏ. (2) Các địa phương đã ban hành chính sách hỗ trợ nông dân vùng thiên tai khôi phục sản xuất; thúc đẩy chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, tín dụng – bảo hiểm xanh, tín chỉ carbon; triển khai Nghị quyết của Bộ Chính trị và cơ chế đột phá phát triển kinh tế tập thể nông nghiệp. (3) Hội Nông dân Việt Nam ban hành Nghị quyết thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng; nâng cao nhận thức, kỹ năng, tư duy hợp tác cho nông dân; hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể theo Quyết định 182/QĐ-TTg; tham mưu hai Đề án hỗ trợ nông dân; và phối hợp hoàn thiện Đề án tuyên truyền sản xuất, kinh doanh nông sản an toàn giai đoạn 2026–2030.

Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn phát biểu đề dẫn Hội nghị

Theo Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng và gần đây là chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về “Tháng nghe dân nói”, trong tháng 10 và 11, Trung ương Hội phối hợp với các Bộ tổ chức 2 Diễn đàn “Lắng nghe nông dân nói” quy mô toàn quốc. Nhiều vướng mắc đã được giải quyết ngay tại Diễn đàn, một số được giao nghiên cứu cơ chế, chính sách dài hạn. Sau Diễn đàn, xác định tập trung vào 5 nội dung: nâng cao năng lực sản xuất bền vững; thúc đẩy tiêu thụ nông sản; xây dựng thương hiệu; phát triển doanh nghiệp và đổi mới sáng tạo; thúc đẩy chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn; đồng thời triển khai 4 đột phá chiến lược về thể chế, khoa học – công nghệ và chuyển đổi số, hạ tầng nông nghiệp – tài nguyên – môi trường, và phát triển nhân lực chất lượng cao.

Trước Hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại với nông dân năm 2025, chỉ trong 1 tháng đã tiếp nhận hơn 5.000 ý kiến của cán bộ, hội viên, nông dân gửi Chính phủ và Thủ tướng. Đa số bày tỏ tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành quyết liệt, hiệu quả của Chính phủ; đánh giá cao các chính sách dành cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn; đồng tình với định hướng đối với giai cấp nông dân trong dự thảo Văn kiện Đại hội XIV; và ghi nhận sự vào cuộc của các Bộ, ngành, địa phương trong thực hiện kết luận tại Hội nghị đối thoại năm 2024.

Một số đề xuất, kiến nghị, mong muốn Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục quan tâm trong thời gian tới, tập trung vào một số nội dung sau:

(1) Có các cơ chế, chính sách thúc đẩy hợp tác, chuyển giao ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất, thu hoạch, bảo quản, chế biến nông sản cho nông dân; các giải pháp hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi số cho nông dân; kết nối doanh nghiệp hợp tác xã - nông dân - nhà khoa học, thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp, nông thôn.

(2) Có các chính sách, giải pháp về tín dụng, thuế, hỗ trợ vốn cho nông dân đầu tư phát triển nông nghiệp công nghệ cao, hữu cơ, tuần hoàn, phát thải thấp, các sản phẩm thảo dược, đặc hữu; hỗ trợ chế biến sâu đối với các hợp tác xã, các doanh nghiệp siêu nhỏ; phát triển hệ thống logictics phục vụ thương mại nông sản, hàng hóa quy mô lớn; kết nối, hỗ trợ tiêu thụ nông sản, nhất là việc quảng bá, giới thiệu tiêu thụ nông sản trên môi trường số.

(3) Tăng cường các giải pháp, biện pháp quản lý, kiểm soát chất lượng vật tư nông nghiệp, bình ổn giá vật tư đầu vào trong nông nghiệp; vấn đề hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng; vấn đề an toàn thực phẩm.

(4) Quan tâm đầu tư hạ tầng cho nông nghiệp, nông thôn, nhất là hạ tầng internet tại các vùng sâu, vùng xa, hệ thống cảnh báo lũ, sạt lở đất; các cơ chế, chính sách hỗ trợ khôi phục sản xuất sau lũ; thu hút doanh nghiệp, nông dân tham gia, thúc đẩy thị trường bảo hiểm nông nghiệp.

(5) Vấn đề quy hoạch các vùng chuyên canh, phát triển thương hiệu, các ngành hàng chủ lực và giải pháp hỗ trợ nông dân tham gia; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tập trung, tích tụ đất nông nghiệp, khơi thông nguồn lực đất đai để phát triển nông nghiệp, nông thôn, tạo sinh kế bền vững cho nông dân.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu khai mạc Hội nghị đối thoại với nông dân năm 2025

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, người nông dân là chiến sĩ trên mặt trận nông nghiệp, phải luôn thích ứng với mọi hoàn cảnh, phải chiến đấu và phải chiến thắng trên mặt trận này.

Thay mặt Tổng Bí thư Tô Lâm, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Phạm Minh Chính gửi tới các đại biểu lời chào trân trọng, lời thăm hỏi chân tình và lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Đây là lần thứ 4 trong nhiệm kỳ này, Thủ tướng Chính phủ tổ chức đối thoại với nông dân, theo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về "3 gần", "4 không" và "5 phải", trong đó có nội dung phải lắng nghe - phải đối thoại.

Theo Thủ tướng, cuộc đối thoại nhiều ý nghĩa: Rà soát lại kết quả, tác động của những cuộc đối thoại trước đó; đánh giá 5 năm qua nông nghiệp, nông dân, nông thôn có tiến bộ gì so với 5 năm trước, cũng như năm 2025 so với năm 2024, những gì làm tốt thì tiếp tục phát huy, những gì vướng mắc phải tháo gỡ, những gì không tốt thì khắc phục.

Nhấn mạnh yêu cầu tiếp tục củng cố, tăng cường đoàn kết, thống nhất, đoàn kết trong Đảng, đoàn kết nhân dân, đoàn kết trong nước, đoàn kết quốc tế, như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: "Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết/Thành công, thành công, đại thành công", Thủ tướng cho rằng nông dân phải đoàn kết để tạo ra sức mạnh, hợp tác để tạo ra lợi ích, đối thoại để hiểu nhau hơn.

Thủ tướng đánh giá cao chủ đề cuộc đối thoại về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, đồng thời đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận thêm về nội dung phát triển kinh tế tư nhân trong nông nghiệp, nông dân, nông thôn theo Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về kinh tế tư nhân; và nội dung khắc phục thảm họa thiên tai vừa qua.

Nhìn lại 40 năm đổi mới, nông nghiệp, nông dân, nông thôn có vai trò đặc biệt quan trọng, luôn là trụ đỡ của nền kinh tế, góp phần ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, kiểm soát lạm phát. Nhưng quan trọng hơn, nông nghiệp, nông dân, nông thôn đã đưa đất nước ta thoát nghèo, từ một nước đổ nát, nghèo đói sau chiến tranh, hoàn thành sớm các mục tiêu thiên niên kỷ của Liên Hợp Quốc. Việt Nam trở thành quốc gia có thương hiệu về nông nghiệp, nông dân, nông thôn và nhiều quốc gia muốn Việt Nam hợp tác bảo đảm an ninh lương thực, đây là niềm tự hào của chúng ta.

Theo Thủ tướng, năm 2025, Việt Nam trở thành nước thu nhập trung bình cao với mức thu nhập bình quân đầu người khoảng trên 5.000 USD; điều này là nhờ công nghiệp. Để thực hiện mục tiêu tới năm 2045, trở thành nước phát triển, thu nhập cao, Việt Nam phải dựa vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Mong muốn cuộc đối thoại diễn ra dân chủ, thiết thực, thực chất, hiệu quả, Thủ tướng đề nghị các đại biểu phân tích tình hình, làm rõ nguyên nhân, đề xuất giải pháp; đồng thời chia sẻ những ấn tượng, cảm xúc về ngành nông nghiệp, nông dân, nông thôn, những băn khoăn, trăn trở, các đề xuất, hiến kế để phát triển đất nước hơn nữa, nhanh chóng thực hiện 2 mục tiêu 100 năm đã đề ra.

Hội nghị đã nghe nhiều ý kiến, kiến nghị, hiến kế của đại biểu nông dân tiêu biểu, đại diện hiệp hội lương thực Việt Nam, các hợp tác xã, hội nông dân, các tập đoàn, công ty hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp; cùng những trao đổi, đối thoại, giải đáp của lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Dân tộc và Tôn giáo, Bộ Công thương, Bộ Tài Chính, Ngân hàng Nhà nước…

Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung trao đổi tại Hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại với nông dân năm 2025

Đối thoại với đại biểu tham dự Hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại với nông dân năm 2025, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung chia sẻ: Tôi may mắn là 10 năm qua được giúp Thủ tướng Chính phủ về vấn đề quản lý công việc và nhân lực quốc gia, xin có mấy ý.

Trước hết, chúng ta rất tự hào về thế đứng nói chung của một đất nước đổi mới, đặc biệt là góc độ người dân và xã hội. Hội nghị G20 vừa qua tại Brazil có bàn về sáng kiến toàn cầu chống đói nghèo. Thủ tướng Phạm Minh Chính, với tư cách là khách mời đặc biệt, tham dự G20 và nêu sáng kiến của Việt Nam. G20 cũng mời 4 thành viên Chính phủ Việt Nam tham gia sáng kiến toàn cầu chống đói nghèo. Trong bài phát biểu của mình, Thủ tướng có nêu các vấn đề, lấy kinh nghiệm của Việt Nam là năm 1993 có 58% hộ nghèo, nhưng bây giờ còn khoảng 1%. Thứ hai là cam kết của Chính phủ Việt Nam trong việc xóa nhà tạm, nhà dột nát. Chúng ta đặt ra mục tiêu năm 2025, đến tháng 10 vừa qua (thực ra là đến 31/8) chúng ta đã hoàn tất xóa 334.134 căn nhà tạm, nhà dột nát. Không chỉ trong nước, mà các tổ chức quốc tế ở G20 cũng khẳng định kỳ tích của Việt Nam. Trong khi đó, có một nghịch lý thế này: So với 2019 thì tỉ lệ các nước đầu tư cho nông nghiệp tăng lên, nhưng số người thuộc diện đói thì lại gia tăng, trên thế giới bây giờ có 750 triệu người.

Năm 2006, tôi đi Hàn Quốc nghiên cứu về chương trình nông thôn mới, gọi là chương trình Saemaul, gần như chúng ta hiện nay. Họ mở đường, làm xóm làng, tổ chức sản xuất... Tôi thấy có ba điều: Thứ nhất, chúng ta hiện nay có khoảng 54 triệu lao động trong tổng dân số khoảng 106 triệu người. Là một quốc gia dân số trẻ, chưa già nhưng đang chuyển sang già hóa dân số. Thứ hai, tỉ lệ lao động nông nghiệp của chúng ta vừa qua giảm rất nhanh. Cách đây 10 năm, khoảng 46% lao động nông nghiệp, đến bây giờ khoảng 29%. Về người lao động được đào tạo của chúng ta hiện nay, đào tạo bằng các loại hình khác nhau khoảng 70% nhưng người có chứng chỉ, bằng cấp từ sơ cấp trở lên mới khoảng 29%. Con số này cao hay thấp? Thấp so với khu vực. Như vậy khu vực nông nghiệp, nông thôn chúng ta chiếm 29% lao động, nhưng tỉ trọng nông nghiệp đóng góp vào GDP khoảng 13-16%. Vấn đề đặt ra ở đây là vấn đề năng suất, chênh lệch về năng suất lao động.

Thứ hai là cơ cấu kinh tế, chuyển đổi và đổi mới sáng tạo mới đặt ra như thế nào?

Thứ ba, về đào tạo, đào tạo vừa qua tiến bộ rất nhanh. Năm 2016, tỉ lệ lao động của chúng ta qua đào tạo có chứng chỉ là 14%, đến nay là 29%. Như vậy mỗi năm chúng ta tăng 2%, một kỳ tích mà các nước khó đạt được. Nhưng khu vực nông nghiệp thì đây là câu chuyện phải bàn. Chắc chắn chúng ta phải quan tâm nhiều hơn đào tạo nghề cho khu vực nông nghiệp và nông thôn. Ngày mai Quốc hội bấm nút thông qua Luật Giáo dục và đặc biệt là Luật Giáo dục nghề nghiệp, trong đó có mấy vấn đề rất căn bản thay đổi: Tập trung hai mô hình đào tạo: Đào tạo mô hình vừa học vừa làm, hình thành một hệ thống trường và một bậc nữa gọi là "trung học nghề", tức là vừa học văn hóa vừa học nghề. Cơ cấu trường nghề sẽ đào tạo dọc bốn loại hình: Cao đẳng, trung cấp, sơ cấp và trung học nghề. Ở đây, theo hai mô hình: Mô hình KOSEN của Nhật Bản và mô hình đào tạo kép của Đức. Theo đó, các em học trong trường, năm thứ nhất bắt đầu vào thì doanh nghiệp đặt hàng ngay, doanh nghiệp lựa chọn người và doanh nghiệp vào trường dạy. Khi các em thực tập thì thực tập ngay tại doanh nghiệp đó. Như vậy năm thứ nhất người ta trả lương một phần, năm thứ hai, thứ ba nâng lên.

Tôi thấy thời gian vừa qua, lao động nông nghiệp khu vực miền núi và nông nghiệp chủ yếu đang đi theo ba hình thức: Em nào không học được cao lên thì học sơ cấp và trung cấp, còn lại đa phần là đào tạo ngắn hạn. Thời gian tới quan tâm cái gì? Một là đào tạo đại trà cho các em. Vừa qua chủ yếu các em học ra đi xuống các tập đoàn, các doanh nghiệp để làm, sau đó tập đoàn, doanh nghiệp hỗ trợ đào tạo sơ cấp một thời gian ngắn. Thứ hai là một số đi nước ngoài. Căn bản thời gian tới theo Luật Giáo dục nghề nghiệp, tiến tới Nhà nước khuyến khích các doanh nghiệp phối hợp đào tạo; thứ hai là Nhà nước tập trung đào tạo bồi dưỡng những ngành nghề, lĩnh vực mà doanh nghiệp không tham gia hoặc Nhà nước yêu cầu cao hơn, ví dụ như công nghệ thông tin. Thứ ba, đối với miền núi, khuyến khích các tập đoàn, các doanh nghiệp. Đặc biệt trong Bộ luật Lao động, thời gian tới, khi lao động vào một doanh nghiệp rồi thì sau 3-6 tháng, doanh nghiệp có trách nhiệm cùng với Nhà nước đặt hàng.

Chúng tôi cũng đang thiết kế theo hướng Luật Giáo dục nghề nghiệp này: Được tính một phần trước thuế cho đào tạo. Còn nếu cứ bắt doanh nghiệp sau thuế thì rất khó cho đào tạo này. Đây là những vấn đề thiết kế. Tôi mong muốn với 118 chính sách dành cho miền núi và dân tộc, những chính sách dành cho đào tạo nghề căn cơ hơn. Đây là vấn đề cần quan tâm. Vấn đề này trong Luật Giáo dục nghề nghiệp thời gian tới cũng như một số chính sách mà Bộ Tài chính đã thiết kế đang hướng theo.

Thủ tướng khẳng định, sự quan tâm của Đảng, Nhà nước với ngành nông nghiệp, nông dân, nông thôn là xuyên suốt, tích cực và thấu hiểu mong mỏi của người nông dân, các doanh nghiệp, các hiệp hội trong lĩnh vực nông nghiệp

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cuộc đối thoại dân chủ, thẳng thắn, trách nhiệm; giao Văn phòng Chính phủ phối hợp với Hội Nông dân Việt Nam tiếp thu các ý kiến, trình ban hành thông báo kết luận của Thủ tướng tại đối thoại, bảo đảm 6 rõ: Rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ sản phẩm.

Thủ tướng cho biết sắp hết năm 2025, với sự cố gắng, nỗ lực của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân dưới sự lãnh đạo của Đảng, trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Tô Lâm, với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, sự đồng hành của người dân, doanh nghiệp, trong đó có nông dân, sự hợp tác của bạn bè quốc tế, chúng ta dự kiến vượt và hoàn thành toàn bộ 15/15 chỉ tiêu kinh tế - xã hội; Việt Nam dự kiến đạt mức tăng trưởng GDP cao so với thế giới và khu vực.

Trong thành tựu chung đó, có vai trò quan trọng của ngành nông nghiệp, nông dân, khu vực nông thôn; thay mặt Tổng Bí thư Tô Lâm, lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng nhiệt liệt cảm ơn, đánh giá cao vai trò, đóng góp của ngành nông nghiệp, người nông dân và sự nghiệp xây dựng nông thôn mới trong quá trình triển khai Nghị quyết Đại hội XIII và thực hiện nhiệm vụ năm 2025, góp phần phát triển đất nước nhanh và bền vững.

Theo Thủ tướng, cuộc đối thoại thành công tốt đẹp với 3 chủ đề lớn: Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; phát triển kinh tế tư nhân trong nông nghiệp, nông dân, nông thôn; khắc phục thảm họa thiên tai vừa qua.

Thủ tướng khái quát 9 nội dung nổi bật, bao trùm tại cuộc đối thoại.

Thứ nhất, cuộc đối thoại khẳng định vai trò, vị trí, tầm quan trọng của nông nghiệp, nông dân, nông thôn với sự phát triển của đất nước trong bất kỳ thời kỳ nào. Theo Thủ tướng, các chủ thể liên quan phải tự hào đứng trong hàng ngũ này, tự hào về những thành quả của nông nghiệp, nông dân, nông thôn đạt được trong 80 năm đất nước độc lập, 40 năm đổi mới. Đây cũng là một điểm tựa, tạo đà, tạo lực, tạo thế để phát triển ngành nông nghiệp, giai cấp nông dân và xây dựng nông thôn trong kỷ nguyên mới, phát triển đất nước hùng cường, thịnh vượng, văn minh, phồn vinh, hạnh phúc.

Thứ hai, tiếp tục đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số theo Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, phát triển kinh tế tư nhân theo Nghị quyết 68, thúc đẩy các vấn đề thị trường, cơ chế, chính sách theo Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế và Nghị quyết 66 về xây dựng, thực thi pháp luật. Quốc hội, Chính phủ đã ban hành các nghị quyết, chương trình hành động triển khai các nghị quyết của Bộ Chính trị, Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành, địa phương, cơ quan tiếp tục cụ thể hóa và tổ chức thực hiện thật tốt; ngành nông nghiệp, người nông dân và lĩnh vực nông thôn, các chủ thể liên quan tiếp tục đoàn kết, tham gia thực hiện các nghị quyết này.

Thứ ba, Thủ tướng cho biết Đảng, Nhà nước đang tập trung phát triển hạ tầng chiến lược rất mạnh, nhất là hạ tầng giao thông, chiếm khoảng 50% vốn đầu tư phát triển; qua đó góp phần giảm chi phí, giá thành, tăng tính cạnh tranh của sản phẩm, đồng thời tạo không gian phát triển mới, nâng giá trị gia tăng của đất.

Thứ tư, về thị trường, Thủ tướng cho rằng cùng với tiêu thụ trong nước thì phải mở rộng thị trường xuất khẩu. Các bộ ngành, địa phương, các chủ thể liên quan tiếp tục thúc đẩy tiêu dùng nội địa và khai thác 17 FTA với hơn 60 nền kinh tế trên thế giới; các hiệp hội, doanh nghiệp phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Ngoại giao, Bộ Nông nghiệp và Môi trường để mở rộng, đa dạng hóa thị trường, sản phẩm và chuỗi cung ứng; không chỉ xuất khẩu sản phẩm nông nghiệp mà xuất khẩu cả ngành nông nghiệp, các doanh nghiệp Việt Nam đầu tư sang các nước, canh tác, sản xuất, chế biến, xuất khẩu tại chỗ.

Thứ năm, về sản xuất xanh, bảo đảm an toàn thực phẩm, xuất xứ hàng hóa, Thủ tướng đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các bộ ngành tiếp tục rà soát, xây dựng cơ chế thúc đẩy sản xuất xanh, kinh tế tuần hoàn, phát thải thấp; đồng thời bảo đảm an toàn thực phẩm, xuất xứ hàng hóa, bảo vệ sở hữu trí tuệ, bảo vệ bản quyền, chống gian lận thương mại, ngăn chặn thực phẩm bẩn, không an toàn.

Thứ sáu, về nhân lực, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Hội Nông dân đẩy mạnh liên kết 3 nhà: Nhà nước, nhà trường, doanh nghiệp để đào tạo nhân lực chất lượng cao; người nông dân là trung tâm, chủ thể, là mục tiêu, nguồn lực, động lực phát triển, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao kiến thức cho người nông dân.

Thứ bảy, về liên kết chuỗi, các doanh nghiệp phải liên kết, chia sẻ, đoàn kết, đẩy mạnh liên kết doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Thứ tám, có cơ chế, chính sách huy động nguồn lực, gồm nguồn lực nhà nước, tư nhân, vốn vay, phát hành trái phiếu, hợp tác công tư, BT, BOT… Nhà nước kiến tạo các cơ chế, chính sách, doanh nghiệp phải chủ động đề xuất các dự án hợp tác công tư, tinh thần là lợi ích phải hài hòa giữa Nhà nước, doanh nghiệp và nông dân.

Thứ chín, ứng phó biến đổi khí hậu và khắc phục hậu quả thiên tai. Trước thực tế nước ta là một trong những nước chịu ảnh hưởng nặng nhất của biến đổi khí hậu, Thủ tướng cho rằng tất cả phải vào cuộc, Nhà nước phải kiến tạo, doanh nghiệp phải tiên phong, huy động nguồn lực bằng nhiều hình thức.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính kết luận Hội nghị

Nhân dịp này, Thủ tướng cho biết các bộ ngành, cơ quan đang triển khai chiến dịch Quang Trung xây mới các nhà sập đổ, sửa chữa nhà hư hỏng cho người dân, đề nghị các doanh nghiệp, nhà hảo tâm, nông dân phát huy "tình dân tộc, nghĩa đồng bào" tham gia chiến dịch này với tinh thần ai có gì giúp nấy, ai thuận tiện ở đâu thì giúp ở đó.

Bên cạnh đó, để khẩn trương phục hồi sản xuất, kinh doanh lĩnh vực nông nghiệp sau thiên tai, bão lũ, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, vật tư thiết yếu; ngành ngân hàng có chính sách khoanh nợ, giãn, hoãn nợ và có gói tín dụng ưu đãi; các địa phương khẩn trương khôi phục hạ tầng thiết yếu, nếu thiếu kinh phí thì phải đề xuất Trung ương kịp thời, chính xác; doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia tiêu thụ nông sản, hỗ trợ khôi phục chuỗi cung ứng; tổ chức lại lực lượng thú y, nông nghiệp, hỗ trợ vệ sinh môi trương, phòng chống dịch bệnh. Về lâu dài, phải chủ động hơn trong phòng chống thiên tai, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ trong dự báo, cảnh báo sớm lũ quét, sạt lở.

Qua ý kiến trao đổi của bà con nông dân tại Hội nghị đối thoại, Thủ tướng khái quát một số vấn đề nổi lên trong việc hỗ trợ người nông dân trong ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất nông nghiệp cũng như tiêu thụ sản phẩm.

Theo đó, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là yêu cầu khách quan, lựa chọn chiến lược, ưu tiên hàng đầu, là điều kiện tiên quyết để chúng ta hoàn thành được mục tiêu xuất khẩu nông sản đạt 100 tỷ USD trong tương lai.

Cùng với đó, còn khoảng cách rất lớn giữa vấn đề nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất nông nghiệp. Về đẩy mạnh chuyển đổi số trong nông nghiệp, nông thôn, cần phải tăng cường, bảo đảm điện và sóng, nhất là khu vực vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Phải có cơ chế, chính sách hỗ trợ liên kết giữa hợp tác xã, doanh nghiệp gắn với chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, ứng dụng khoa học công nghệ. Thu nhập của phần lớn nông dân còn chưa cao và chịu nhiều rủi ro do thiên tai, dịch bệnh và biến động thị trường, do đó phải có giải pháp đột phá trong phát triển nông nghiệp, nâng cao đời sống nông dân và xây dựng nông thôn mới, biện pháp quản lý rủi ro như bảo hiểm nông nghiệp.

Thủ tướng đề nghị các bộ ngành, địa phương tiếp tục rà soát, xây dựng, ban hành cơ chế, chính sách thông thoáng về đất đai, tín dụng, khoa học công nghệ, và chuyển đổi số trong nông nghiệp; triển khai nhiều chương trình, chính sách, giải pháp tín dụng hỗ trợ cho khu vực nông nghiệp, nông thôn; tập trung giải quyết những khó khăn, vướng mắc về bảo hiểm nông nghiệp, hướng tới hình thành, phát triển mạnh thị trường bảo hiểm nông nghiệp, nhất là trước những rủi ro như mất mùa, trượt giá, bão lũ…; tiếp tục đánh giá, nâng tầm, mở rộng các chương trình, đề án hỗ trợ nông dân; các địa phương tiếp tục ban hành nhiều chính sách phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn, phù hợp từng giai đoạn, trên cơ sở chủ trương, chính sách chung của Đảng, Nhà nước với tinh thần lấy người nông dân làm trugn tâm, chủ thể, nông nghiệp làm động lực, nông thôn làm nền tảng.

Từ những vấn đề được nêu, chia sẻ tại Hội nghị năm nay và các hội nghị đối thoại trước đây, Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung đánh giá lại để rút ra những bài học kinh nghiệm, từ đó tham mưu cơ chế chính sách phát triển "tam nông" theo đúng tinh thần Kết luận 219- KL/TW của Bộ Chính trị mới đây và tổ chức thực hiện thật tốt 10 nghị quyết của Bộ Chính trị đã và sắp được ban hành về các lĩnh vực trụ cột, chiến lược, các nghị quyết này đều có liên quan tới nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

Thủ tướng nhấn mạnh, nguồn lực bắt nguồn từ tư duy và tầm nhìn, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới và sáng tạo, sức mạnh bắt nguồn từ người dân và doanh nghiệp; các cơ quan thiết kế chính sách phải coi trọng trí tuệ, tiết kiệm thời gian và quyết đoán đúng lúc, linh hoạt, hiệu quả.

Đại biểu nông dân tiêu biểu dự Hội nghị

Phát huy phong trào "3 cùng" người nông dân trong kháng chiến kiến quốc, Thủ tướng kêu gọi các cấp, các ngành thực hiện phương châm "3 đồng hành" cùng người nông dân trong ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong sản xuất nông nghiệp: (1) Đồng hành hỗ trợ trang bị kiến thức và chuyển giao công nghệ cho người nông dân; (2) Đồng hành trong xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ, mở rộng việc làm, sinh kế cho người dân; (3) Đồng hành trong kết nối thị trường, tiêu thụ sản phẩm và xây dựng thương hiệu nông sản.

Thủ tướng có "5 đặt hàng" quan trọng đối với bà con nông dân: (1) Đẩy mạnh ứng dụng và chuyển giao khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh trong sản xuất nông nghiệp và cải tiến kỹ thuật, nhất là trong nông nghiệp công nghệ cao và phát triển kinh tế nông nghiệp; (2) Tích cực tham gia hiến kế, hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, khởi nghiệp; (3) Mạnh dạn, tiên phong, gương mẫu, đi đầu trong khởi nghiệp sáng tạo trong nông nghiệp; (4) Nâng cao năng lực quản trị thông minh trong tổ chức sản xuất, quản lý chuỗi giá trị và vận hành doanh nghiệp; (5) Chủ động tiếp cận vốn, đất đai, mở rộng thị trường, xây dựng thương hiệu sản phẩm.

Để tiếp tục giải quyết những khó khăn, nút thắt, điểm nghẽn nhằm xây dựng nền nông nghiệp thịnh vượng, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh, làm chủ khoa học, công nghệ, Thủ tướng đề nghị các cấp, các ngành các địa phương tập trung:

Một là, tiếp tục xác định nông nghiệp, nông dân, nông thôn có vị trí chiến lược lâu dài, là nền tảng quan trọng bảo đảm ổn định vĩ mô, tăng trưởng bền vững; coi nông dân là trung tâm, là chủ thể, là động lực, nguồn lực; chuyển mạnh sang tư duy sản xuất hàng hoá, đẩy mạnh cơ cấu lại theo hướng phát triển nông nghiệp xanh, hữu cơ, tuần hoàn, phát thải thấp, bảo vệ môi trường sinh thái; ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi số toàn diện; phát huy tiềm năng, lợi thế của từng vùng, từng địa phương.

Hai là, xác định phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là then chốt tháo gỡ những nút thắt, điểm nghẽn trong nông nghiệp, nông thôn hiện nay, là động lực đột phá để nâng cao giá trị gia tăng, chất lượng cả sản phẩm nông nghiệp. Xây dựng cơ chế đặt hàng giữa nhà khoa học - doanh nghiệp - hợp tác xã - nông dân.

Ba là, về các kiến nghị liên quan đến đầu tư nghiên cứu khoa học, hạ tầng internet, sàn giao dịch thương mại điện tử dành riêng cho nông dân, đề nghị các bộ, ngành, cơ quan liên quan nghiên cứu xây dựng cơ chế hợp tác công - tư để phát triển hạ tầng số hiện đại, đáp ứng yêu cầu của người nông dân.

Bốn là, về các kiến nghị liên quan đến vốn, tín dụng, đào tạo khoa học công nghệ và bảo hiểm nông nghiệp, chính sách thu hút người trẻ làm nông nghiệp, đề nghị các bộ, ngành, cơ quan liên quan nghiên cứu và xây dựng cơ chế, chính sách về bảo hiểm nông nghiệp theo hướng đơn giản, dễ tiếp cận, các bên cùng có lợi để hỗ trợ người nông dân nhất là trong bối cảnh biến đổi khí hậu với các hiện tượng mưa lũ cực đoan xuất hiện ngày càng nhiều như hiện nay.

Năm là, về vấn đề đảm bảo an toàn thực phẩm, cần cương quyết tuyên chiến với thực phẩm bẩn, không bảo đảm an toàn, chú trọng đầu tư nền tảng dữ liệu số về nông nghiệp - môi trường, phục vụ truy xuất nguồn gốc, phát thải carbon và quản trị chuỗi giá trị. Phát triển mạng lưới HTX số, trạm khuyến nông số, vùng nguyên liệu số hóa, gắn thương mại điện tử nông sản với hệ thống truy xuất quốc gia. Tăng cường đầu tư xây dựng các trung tâm, phòng kiểm nghiệm đạt chuẩn.

Sáu là, tiếp tục thúc đẩy liên kết hợp tác, hình thành chuỗi giá trị phát triển bền vững và thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân trong nông nghiệp, nông thôn. Phát triển và nâng cao hiệu quả liên kết giữa các khu vực kinh tế, trong đó có khu vực kinh tế tập thể, HTX, kinh tế tư nhân, doanh nghiệp.

Bảy là, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp tiếp tục phát huy vai trò, vị trí của các tổ chức đoàn thể chính trị xã hội, là nơi quy tụ rộng rãi nhất của quần chúng, theo đúng phương châm Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo: "3 gần": Gần dân - gần cơ sở - gần không gian số; "5 phải": Phải lắng nghe - phải đối thoại - phải làm mẫu - phải chịu trách nhiệm - phải báo cáo kết quả; "4 không": Không hình thức - không né tránh - không đùn đẩy - không làm sai chức năng. Trong đó, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tập trung xây dựng và triển khai có hiệu quả chiến lược phát triển "nông dân chuyên nghiệp - hợp tác xã trung tâm - nông nghiệp xanh - nông thôn đáng sống". Hội Nông dân phải gắn hợp tác xã, cụm liên kết, chế biến, thị trường; đặt trọng tâm công tác vào "Sinh kế nông thôn xanh-nông nghiệp số-chuỗi giá trị.

Tám là, tiếp tục triển khai hiệu quả các chương trình an sinh, xây dựng nông thôn mới, xóa đói, giảm nghèo bền vững; phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi. Chú trọng chăm lo đời sống của người dân, nhất là những người dân ở vùng sâu, vùng xa, người nghèo, người yếu thế. Mọi chương trình an sinh phải được triển khai trên tinh thần "6 rõ": rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả và "3 công khai - 3 giám sát": Công khai mục tiêu - nguồn lực - tiến độ; giám sát bởi Nhân dân - Mặt trận - báo chí; thể chế hóa quy trình "dân biết - dân bàn - dân làm - dân kiểm tra - dân giám sát-dân thụ hưởng".

Thủ tướng chụp ảnh lưu niệm cùng các đại biểu dự Hội nghị

Thủ tướng nêu rõ, chúng ta đang hướng tới Đại hội XIV của Đảng với khí thế mới, vận hội mới để bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, phồn vinh, văn minh và hạnh phúc, vững bước tiến lên chủ nghĩa xã hội.

Với tinh thần "nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh", "Đảng đã lãnh đạo - Nhà nước kiến tạo – Nông dân tiên phong – Cấp hội hỗ trợ - Đất nước phát triển - Nhân dân ấm no", quán triệt tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Ruộng rẫy là chiến trường/Cuốc cày là vũ khí/Nhà nông là chiến sĩ/Hậu phương thi đua với tiền phương", Thủ tướng bày tỏ tin tưởng và mong muốn rằng đội ngũ người nông dân thời đại mới – người hội tụ đủ những phẩm chất "Trí tuệ - Sáng tạo – Số hóa - Làm chủ - Bản lĩnh - Tiên phong – Khát vọng – Cống hiến" sẽ là những chủ thể quan trọng để xây dựng nền nông nghiệp Việt Nam thịnh vượng, đưa sản phẩm nông nghiệp Việt Nam vươn cao, bay xa trên bản đồ nông nghiệp thế giới; xây dựng hệ sinh thái nông thôn Việt Nam sẽ ngày càng văn minh, hiện đại, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần người dân ngày càng ấm no, hạnh phúc.